Duality

خاصیت موج-ذره‌ای که در دهه بیست در مورد الکترون‌ها مطرح شده بود، در دهه نود راجع به نوترون‌هایی با سرعت خیلی کم، ٢ کیلومتر بر ثانیه، نیز آزمایش شد؛ نوترون‌های آرام با عبور از دو شکاف با هم تداخل می‌کردند. اما شگفتی اصلی وقتی بود که در سال ١٩٩٩ مقاله‌ای در نیچر منتشر شد که ادعا می‌کرد در آزمایشی مولکول‌های سنگینِ C60 (متشکل از ٦٠ اتم کربن که به شکل یک گنبد کنار هم قرار گرفته‌اند) پس از عبور از دو شکاف طرح تداخلی تشکیل داده‌اند. این بزرگ‌ترین شی فیزیکی است که تا کنون خاصیت موج-ذره‌ای داشته است و به این ترتیب مرزهای معروف میان دنیای کوانتومیِ میکروسکوپی و دنیای کلاسیک ماکروسکوپی تا حدی باورنکردنی به سوی ابعاد روزمره جابه‌جا شده است.

شاید باید منتظر باشیم در آینده از طرح تداخلیِ صندلی‌های پرتاب شده از دو تا درِ کنار هم سخن بگویند؛ البته گویا تا وقتی سیستم آشکارساز (بدن) ما کلاسیک است همه چیز سر جای خودش خواهد بود. :)