۱. یادگیری به ایجاد و تحکیم ارتباطات میان نورونها میانجامد، شبکهای از ارتباطات که اِنگرام (رد حافظه) نامیده میشود. برای شکلگیری و تحکیم بلندمدتِ این ارتباطات باید پروتئینهای خاصی ساخته شود که ژنهای IEG مسوول آن اند. ژنهای IEG ژنهایی اند که در مواجهه با محرکهای بیرونی (به شرط «تکرار» و «توجه») بیان میشوند و پروتئینهای لازم را میسازند.
۲. پروتئینی به نام ChR-2 در نوعی خزهی دریایی یافت شده که حساس به نور است و از آن به عنوان سوییچ روشن و خاموش کردن نورونها استفاده میشود. ژنِ کدکنندهی آن را از طریق یک ویروس وارد نورونهای هیپوکامپ (ساختار مربوط به حافظه) میکنند. هنگام بیانِ ژنهای IEG این پروتئین نیز رونویسی میشود.
۳. بنابراین هنگامی که خاطرهای ثبت میشود این سوییچها درون نورونهای انگرام آن قرار میگیرد. با تاباندن نور این نورونها با هم شروع به شلیک میکنند و حافظه دوباره بارگذاری میشود.
۴. اگر در یک زمینهی ادراکیِ دیگر خاطرهی قبلی را بارگذاری کنیم، اطلاعات ادغام میشوند و حافظهی کاذب شکل میگیرد. مثلاً موشهایی را نخست در اتاقکی آبی قرار داده، انگرامشان را ثبت کردهاند. سپس در اتاقکی سرخ، همزمان با وارد ساختن شوک الکتریکی حافظهی اتاقک آبی را نیز بارگذاری کرده اند. مشاهده شده که روز بعد موشها در اتاقک آبی به حالت انجماد قرار میگیرند، گویا خاطرهای از برقگرفتگی در اتاقک آبی دارند.
• کافی است در آینده نحوهی ثبت حافظه در انگرام کدگشایی شود. کدگذاری و ایجاد یک حافظهی جدید چندان دشوار نخواهد بود.